Quibus rēbus cognitīs, cum ad hās suspīciōnēs certissimae rēs accēderent, quod per fīnēs Sēquanōrum Helvētiōs trādūxisset, quod obsidēs inter eōs dandōs cūrāsset, quod ea omnia nōn modo iniussū suō et cīvitātis sed etiam īnscientibus ipsīs fēcisset, quod ā magistrātū Haeduōrum accūsārētur, satis esse causae arbitrābātur quārē in eum aut ipse animadverteret aut cīvitātem animadvertere iubēret. Hīs omnibus rēbus ūnum repugnābat, quod Dīviciācī frātris summum in populum Rōmānum studium, summum in sē voluntātem, ēgregiam fidem, iūstitiam, temperantiam cognōverat; nam nē eius suppliciō Dīviciācī animum offenderet verēbātur. Itaque prius quam quicquam cōnārētur, Dīviciācum ad sē vocārī iubet et, cotīdiānīs interpretibus remōtīs, per C. Valerium Troucillum, prīncipem Galliae prōvinciae, familiārem suum, cui summam omnium rērum fidem habēbat, cum eō conloquitur; simul commonefacit quae ipsō praesente in conciliō Gallōrum dē Dumnorige sint dicta, et ostendit quae sēparātim quisque dē eō apud sē dīxerit. Petit atque hortātur ut sine eius offēnsiōne animī vel ipse dē eō causā cōgnitā statuat vel cīvitātem statuere iubeat.
Notes
Translation
这些事实被查清之后,由于确凿的证据增加了这些嫌疑——[都姆诺瑞克斯[引导了赫珥威提依人通过色克瓦尼人的领地;他安排他们互相交付人质;他既未[得]凯撒和城邦命令而且又在他们不知情时做了这一切事情;他被海都依人的首领们诟责——[凯撒]认为有足够的理由,或是亲自处罚都姆诺瑞克斯,或是命令城邦处罚他。[2][但]一个[原因]阻碍着这一切事情:[凯撒]知道[都姆诺瑞克斯的]兄弟迪维奇阿库斯在罗马人中 受极高的景仰,对凯撒本人极为敬爱,[又]出众地忠诚、正直、节制。因为[凯撒]担心,由于对都姆诺瑞克斯的惩罚会伤害迪维奇阿库斯的情感,[3]从而,他在做任何事之前,先命令把迪维奇阿库斯召到自己这儿,并在遣走了每日使用的翻译员后,通过伽尤斯·瓦勒瑞乌斯·特若乌奇珥路斯(Gaius Valerius Troucillus)——高卢行省(Gallia provincia)的首领、 凯撒的心腹,[凯撒]在任何事情上都对他极为信任——和他谈话。[4][凯撒]既使[迪维奇阿库斯]回忆他在场的高卢会议上关于都姆诺瑞克斯的谈话,还陈述了那些每一个人在他面前分别说的关于都姆诺瑞克斯的话。[5][凯撒]请求并鼓励[他],不要觉得自己的情感受伤害,无论在真相大白后是凯撒亲自审判都姆诺瑞克斯还是他命令城邦去审判。