Interim cotīdiē Caesar Haeduōs frūmentum, quod essent pūblicē pollicitī, flāgitāre. Nam propter frīgora quod Gallia sub septentriōnibus, ut ante dictum est, posita est, nōn modo frūmenta in agrīs mātūra nōn erant, sed nē pābulī quidem satis māgna cōpia suppetēbat; eō autem frūmentō quod flūmine Arārī nāvibus subvēxerat proptereā ūtī minus poterat quod iter ab Arārī Helvētiī āverterant, ā quibus dīscēdere nōlēbat. Diem ex diē dūcere Haeduī: cōnferrī, comportārī, adesse dīcere. Ubi sē diūtius dūcī intellēxit et diem īnstāre quō diē frūmentum mīlitibus mētīrī oportēret, convocātīs eōrum prīncipibus, quōrum magnam cōpiam in castrīs habēbat, in hīs Dīviciācō et Liscō, quī summō magistrātuī praeerat, quem vergobretum appellant Haeduī, quī creātur annuus et vītae necisque in suōs habet potestātem, graviter eōs accūsat, quod, cum neque emī neque ex agrīs sūmī possit, tam necessāriō tempore, tam propinquīs hostibus ab iīs nōn sublevētur, praesertim cum māgnā ex parte eōrum precibus adductus bellum suscēperit; multō etiam gravius quod sit dēstitūtus queritur.
Notes
Translation
同时,凯撒每天都在敦促海都依人[交付]以其部族名义许诺的粮食。[2]而由于寒冷——前面已经说过,高卢位处北方——不仅田间的粮食没有成熟,而且也没有足够大量的草料。[3]再者,凯撒不可能使用那些靠船只溯阿剌尔河运来的粮食,因为那些他不愿意放过的赫珥威提依人远离阿剌尔河行军。[4]海都依人一天天地拖延,说[粮食]在征收中、在运送中、快到了。[5]当[凯撒]知道自己被拖了很久,[而]必须给军队分发粮食 的日子临近时,他们的首领——其中许多就在军营中——被召集起来,其中有迪维奇阿库斯以及那位利斯库斯(Liscus),他掌握最高权力,海都依人称之为威尔戈卜热图斯(Vergobretus)—— 每年选举一次,在民众中掌控生杀大权。[凯撒]严厉地斥责他们,[6]因为[粮食]既无法买到又无法从田间收集到,在这样一个紧要关头,敌军迫近,[凯撒却]未受他们帮助。尤其是因为,在很大程度上,[凯撒]是被他们的恳求打动 [才]支持了战争,他非常强烈地抱怨被弃之不顾[的事]。