Et iam prīma novō spargēbat lūmine terrās
Tīthōnī croceum linquēns Aurōra cubīle.585
Rēgīna ē speculīs ut prīmam albēscere lūcem
vīdit et aequātīs classem prōcēdere vēlīs,
lītoraque et vacuōs sēnsit sine rēmige portūs,
terque quaterque manū pectus percussa decōrum
flāventēsque abscissa comās 'Prō Iuppiter! Ībit590
hic,' ait 'et nostrīs inlūserit advena rēgnīs?
Nōn arma expedient tōtāque ex urbe sequentur,
dīripientque ratēs aliī nāvālibus? Īte,
ferte citī flammās, date tēla, impellite rēmōs!
Quid loquor? aut ubi sum? Quae mentem īnsānia mūtat?595
Īnfēlīx Dīdō, nunc tē facta impia tangunt?
Tum decuit, cum scēptra dabās. Ēn dextra fidēsque,
quem sēcum patriōs aiunt portāre Penātēs,
quem subiisse umerīs cōnfectum aetāte parentem!
Nōn potuī abreptum dīvellere corpus et undīs600
spargere? nōn sociōs, nōn ipsum absūmere ferrō
Ascanium patriīsque epulandum pōnere mēnsīs?
Vērum anceps pugnae fuerat fortūna. Fuisset:
quem metuī moritūra? Facēs in castra tulissem
implēssemque forōs flammīs nātumque patremque605
cum genere exstīnxem, mēmet super ipsa dedissem.
Sōl, quī terrārum flammīs opera omnia lūstrās,
tūque hārum interpres cūrārum et cōnscia Iūnō,
nocturnīsque Hecatē triviīs ululāta per urbēs
et Dīrae ultrīcēs et dī morientis Elissae,610
accipite haec, meritumque malīs advertite nūmen
et nostrās audīte precēs. Sī tangere portūs
īnfandum caput ac terrīs adnāre necesse est,
et sīc fāta Iovis poscunt, hic terminus haeret,
at bellō audācis populī vexātus et armīs,615
fīnibus extorris, complexū āvulsus Iǖlī
auxilium implōret videatque indigna suōrum
fūnera; nec, cum sē sub lēgēs pācis inīquae
trādiderit, rēgnō aut optātā lūce fruātur,
sed cadat ante diem mediāque inhumātus harēnā.620
Haec precor, hanc vōcem extrēmam cum sanguine fundō.
Tum vōs, ō Tyriī, stirpem et genus omne futūrum
exercēte odiīs, cinerīque haec mittite nostrō
mūnera. Nūllus amor populīs nec foedera suntō.
exoriāre aliquis nostrīs ex ossibus ultor625
quī face Dardaniōs ferrōque sequāre colōnōs,
nunc, ōlim, quōcumque dabunt sē tempore vīrēs.
lītora lītoribus contrāria, flūctibus undās
imprecor, arma armīs: pugnent ipsīque nepōtēsque.'
translation
此时白昼初生，第一缕黎明已经离开
提托努斯赭黄色的卧榻，光芒遍洒大地。 585
当女王从瞭望台上望见天色开始泛白，
发现舰阵已张开整齐的风帆行进向前；
她察觉到滩岸和港湾一位划桨人也不剩，
于是就三次四次地用手捶着美丽的胸口，
金色的秀发也撕扯开来：「朱庇特啊！ 590
他就这样走了吗？做客的反拿我们的王国
当作笑柄？岂没有精兵倾城出动去追逐，
没有人去把船队派出船坞？你们快去，
点燃火把，抓起武器，开始推动长桨！——
我在说什么？我在哪里？心里发了什么疯？ 595
不幸的狄多，现在可尝到了罪孽的苦果？
把权杖拱手让人时就该醒悟！看，这就是
他的承诺和信用：那据说携着故乡的家神、
还在肩头扛起年老力衰的父亲逃命的人！
我难道不能抓住他的身体，把他肢解， 600
扔进大海？或者拔刀把他和同僚解决，
把阿斯卡纽斯做成菜肴献上父亲的餐桌？
也许动武的后果模棱两可。那么这样：
我一个将死之人还畏惧谁？我本可火烧
军营，让栈桥燃为火海，把父亲和儿子 605
以及全族通通毁灭，最后自己投火自尽。
太阳神啊，你的光芒点亮了世间一切言行；
还有你，朱诺，你知晓并传递这些忧愁；
赫卡忒，对你的呼唤回荡在夜晚城市的街口；
还有掌复仇的狄拉、临终的厄莉萨的守护： 610
听我一席话，让报应不爽的天意带来灾祸，
并接纳我的祷告。如果那不可言说的罪人
抵达港口、游上陆地都是必然的结果，
如果朱庇特的旨意设此界限，不得逾越，
那就让他在战争中饱受骁勇的民族骚扰， 615
在去家万里的异乡背离伊乌路斯的拥抱，
让他苦苦乞援，却看见自己的人民惨遭
屈辱的杀戮；即使他不得不与敌人媾和、
拱手而降，也让他无福享受王权和长寿，
而是在人生中途倒毙，曝尸于黄沙之间。 620
这就是我发的愿，淌血吐出的最后的话语。
推罗人啊，从此你们要对他所有未来的子孙
怀有不共戴天之仇，这样为我的骨灰献上
祭礼。两族之间不得有任何爱情和契约。
不知名的复仇者啊，从我的遗骸中升起， 625
你必将提着火与剑，追随达达尼亚的城邦，
现在如此，将来如此，只要我的力量尚存！
我诅咒此岸敌视彼岸，大海之间互不相容，
两方兵戎相见：让他们和后代都杀伐不止。」