Ecloga X

Extremum hunc, Arethusa, mihi concede laborem:

pauca meo Gallo, sed quae legat ipsa Lycoris,

carmina sunt dicenda; neget quis carmina Gallo?

sic tibi, cum fluctus subterlabere Sicanos,

Doris amara suam non intermisceat undam, 5

incipe: sollicitos Galli dicamus amores,

dum tenera attondent simae uirgulta capellae.

non canimus surdis, respondent omnia siluae.

Quae nemora aut qui uos saltus habuere, puellae

Naides, indigno cum Gallus amore peribat? 10

nam neque Parnasi uobis iuga, nam neque Pindi

ulla moram fecere, neque Aonie Aganippe.

illum etiam lauri, etiam fleuere myricae,

pinifer illum etiam sola sub rupe iacentem

Maenalus et gelidi fleuerunt saxa Lycaei. 15

stant et oues circum; nostri nec paenitet illas,

nec te paeniteat pecoris, diuine poeta:

et formosus ouis ad flumina pauit Adonis.

uenit et upilio, tardi uenere subulci,

uuidus hiberna uenit de glande Menalcas. 20

omnes 'unde amor iste' rogant 'tibi?' uenit Apollo:

'Galle, quid insanis?' inquit. 'tua cura Lycoris

perque niues alium perque horrida castra secuta est.'

uenit et agresti capitis Siluanus honore,

florentis ferulas et grandia lilia quassans. 25

Pan deus Arcadiae uenit, quem uidimus ipsi

sanguineis ebuli bacis minioque rubentem.

'ecquis erit modus?' inquit. 'Amor non talia curat,

nec lacrimis crudelis Amor nec gramina riuis

nec cytiso saturantur apes nec fronde capellae.' 30

tristis at ille 'tamen cantabitis, Arcades,' inquit

'montibus haec uestris; soli cantare periti

Arcades. o mihi tum quam molliter ossa quiescant,

uestra meos olim si fistula dicat amores!

atque utinam ex uobis unus uestrique fuissem 35

aut custos gregis aut maturae uinitor uuae!

certe siue mihi Phyllis siue esset Amyntas

seu quicumque furor (quid tum, si fuscus Amyntas?

et nigrae uiolae sunt et uaccinia nigra),

mecum inter salices lenta sub uite iaceret; 40

serta mihi Phyllis legeret, cantaret Amyntas.

hic gelidi fontes, hic mollia prata, Lycori,

hic nemus; hic ipso tecum consumerer aeuo.

nunc insanus amor duri me Martis in armis

tela inter media atque aduersos detinet hostis. 45

tu procul a patria (nec sit mihi credere tantum)

Alpinas, a! dura niues et frigora Rheni

me sine sola uides. a, te ne frigora laedant!

a, tibi ne teneras glacies secet aspera plantas!

ibo et Chalcidico quae sunt mihi condita uersu 50

carmina pastoris Siculi modulabor auena.

certum est in siluis inter spelaea ferarum

malle pati tenerisque meos incidere amores

arboribus: crescent illae, crescetis, amores.

interea mixtis lustrabo Maenala Nymphis 55

aut acris uenabor apros. non me ulla uetabunt

frigora Parthenios canibus circumdare saltus.

iam mihi per rupes uideor lucosque sonantis

ire, libet Partho torquere Cydonia cornu

spicula—tamquam haec sit nostri medicina furoris, 60

aut deus ille malis hominum mitescere discat.

iam neque Hamadryades rursus nec carmina nobis

ipsa placent; ipsae rursus concedite siluae.

non illum nostri possunt mutare labores,

nec si frigoribus mediis Hebrumque bibamus 65

Sithoniasque niues hiemis subeamus aquosae,

nec si, cum moriens alta liber aret in ulmo,

Aethiopum uersemus ouis sub sidere Cancri.

omnia vincit Amor: et nos cedamus Amori.'

Haec sat erit, diuae, uestrum cecinisse poetam, 70

dum sedet et gracili fiscellam texit hibisco,

Pierides: uos haec facietis maxima Gallo,

Gallo, cuius amor tantum mihi crescit in horas

quantum uere nouo uiridis se subicit alnus.

surgamus: solet esse grauis cantantibus umbra, 75

iuniperi grauis umbra; nocent et frugibus umbrae.

ite domum saturae, uenit Hesperus, ite capellae.

    其十

     

    这终末的任务,水仙阿瑞图萨,请准我完成:

    一定要为我的伽卢斯写首短歌,让吕科丽丝

    亲自吟诵:谁会拒绝给伽卢斯的诗行?

    每当你在西西里岛河底潜行的时候,

    愿大海的涩浪不要和你的柔波杂糅—— 5

    开始吧,让我们讲述伽卢斯心焦的爱恋,

    趁扁鼻子的羊群将纤嫩的灌木丛修剪。

    我们不是对聋耳唱:所有树木都在附和。

     

    你们那时在哪片森林、哪片空地上流连,

    水之少女啊,当伽卢斯饱受相思摧残?10

    帕耳那苏并未命令你们,也不是品杜

    或是阿俄尼亚的圣泉让你们这般迟延。

    为了他,连月桂和红荆树都泪流满面;

    他卧在孤崖下,覆满松枝的迈那卢山

    和冰冷的吕开乌峰下的岩石都不禁潸然。15

    羊群伫立在他周围(它们不因我们羞惭,

    神圣的诗人,请你也别嫌弃成群的绵羊:

    连英俊的阿多尼斯也曾放牧于河水一方)。

    牧童走过来,随后是猪倌们,步伐迟缓,

    还有采完冬橡子、浑身湿漉漉的墨那尔卡,20

    他们纷纷问道:「为何这般多情?」阿波罗也上前:

    「伽卢斯,为何如此痴心?你的爱人吕科丽丝

    已跟别人穿过风雪,走过了萧瑟的军营。」

    来的还有森林神,他头顶着乡野的精华,

    一边左右摇着硕大的百合和盛开的茴香花。25

    阿卡狄亚的潘神也来了,像我们见过的那样

    浑身涂满血色的莓浆和接骨木榨的丹砂。

    「何时才有个了结?」他说,「爱神不管这些;

    眼泪满足不了残忍的爱神,草地喝不够溪水,

    就像羊群吃不够叶,蜜蜂采不够丁香蕊。」30

    那可怜人答道:「虽然如此,阿卡狄亚人啊,

    朝你们的山峦歌唱吧!只有你们擅长吟咏,

    阿卡狄亚人。哦!我的尸骨也将能安眠,

    如果有一天你们的芦笛讲我的爱意缱绻!

    愿我能与你们同行,成为你们的一员,35

    把畜群照看,劳作在饱熟的葡萄之间。

    这样我的费莉、我的阿明塔能与我作伴,

    或者别的爱人(阿明塔肤色黝黑又如何?

    地丁花不也发黑,杜鹃果不也色泽如墨)

    和我在柳条间、在低垂的葡萄藤下慵卧:40

    让费莉为我采集花冠,让阿明塔咏歌。

    这里泉水清冽,吕科丽丝啊,这里芳草婆娑、

    佳木成林;愿我和你一起在此被岁月消磨!

    可现在,对无情的战神的狂爱将我束缚,

    把我困在箭雨刀林和对峙的两军之中。45

    狠心的你(我简直难以相信)也远走他乡,

    独自去看阿尔卑斯的雪和莱茵河的冰霜,

    偏把我甩下。啊,但愿严寒别让你受苦!

    啊,但愿粗砺的冰刃没划破你的秀足!

    我将出发,将我按卡尔喀斯的格律作的 50

    诗篇,用西西里牧羊人的芦管谱上音乐。

    我下决心,宁愿到林间野兽的巢穴去

    风餐露宿,并将我的爱意刻在柔软的

    树干上:树木一天天长高,爱也跟着生长。

    同时我要走遍迈那卢山,和仙女们嬉戏,55

    追猎敏捷的野猪;什么寒冷也无法阻止

    我携猎犬在帕耳忒纽斯的山径间巡视。

    我仿佛已在山岩和窸窣的树丛间健步,

    快活地用安息的弓射出屈冬尼亚的箭镞;

    也许这是剂良药,能使我的癫症平定下来,60

    也许人间苦难能教那天神学会慈悲为怀!

    然而现在就连林中神女和悠扬的诗句,

    也不能令我释怀;离我远去吧,森林和树木。

    无论我多努力,也变不了爱神的心意,

    即使我在酷寒时去赫布鲁斯河畔饮水,65

    或到西通尼亚的雪地忍受潮湿的冬季,

    即使我到榆树挺拔、树皮枯皱的地方,

    在巨蟹星座下的埃塞俄比亚放牧群羊。

    爱战胜一切:让我们向爱俯首认降。」

     

    这就够了,女神,你们的诗人已唱完,70

    他坐在这里,用细长的锦葵编成了花篮。

    九姐妹啊,愿你们让伽卢斯中意这歌谣,

    伽卢斯,我对他的爱每分每秒都在增加,

    就像青青的桤木,在初春时节抽枝吐芽。

    我们起身吧:夜色对歌者来说过于沉重,75

    还有刺柏的阴影,对庄稼果蔬都有害处。

    暮星已升起;走,吃饱的羊儿们,回家去。

    article Nav