At pius Aenēās, quamquam lēnīre dolentem
sōlandō cupit et dictīs āvertere cūrās,
multa gemēns magnōque animum labefactus amōre395
iussa tamen dīvum exsequitur classemque revīsit.
Tum vērō Teucrī incumbunt et lītore celsās
dēdūcunt tōtō nāvīs. Natat ūncta carīna,
frondentīsque ferunt rēmōs et rōbora silvīs
īnfabricāta fugae studiō.400
Migrantīs cernās tōtāque ex urbe ruentīs:
ac velut ingentem formīcae farris acervum
cum populant hiemis memorēs tēctōque repōnunt,
it nigrum campīs agmen praedamque per herbās
convectant calle angustō; pars grandia trūdunt405
obnīxae frūmenta umerīs, pars agmina cōgunt
castīgantque morās, opere omnis sēmita fervet.
Quis tibi tum, Dīdō, cernentī tālia sēnsus,
quōsve dabās gemitūs, cum lītora fervere lātē
prōspicerēs arce ex summā, tōtumque vidērēs410
miscērī ante oculōs tantīs clāmōribus aequor!
Improbe amor, quid nōn mortālia pectora cōgis!
Īre iterum in lacrimās, iterum temptāre precandō
cōgitur et supplex animōs summittere amōrī,
nē quid inexpertum frūstrā moritūra relinquat.415
translation
然而虔敬的埃涅阿斯尽管渴望着能抚慰
那悲戚的心灵,用言语驱散她的忧愁,
却只能频频叹惋;虽然强烈的爱震撼了 395
内心,但还是遵从神的旨意回到了船边。
然后就只见透刻人齐心协力,把高大的
船只拉下整条海滩。浮起的船头油光锃亮,
人们把繁茂的枝条当作桨,因为急于脱身,
还带来未经加工的原木。 400
可以看到这些外来者从城市的各处奔出,
就好像一群蚂蚁去侵犯高高垒起的谷堆,
它们心里牢记着寒冬,要将食物带回巢里,
乌泱泱的战线扫荡平原,在草地中携着
战利品画出一条狭窄的小径;有的在肩头 405
硬扛着大块的谷物,还有的驱赶着队伍,
训斥不得有拖延;整条队形劳作如火如荼。
狄多啊,你如何能眼看着这样的场面呢?
你将会怎样地嗟叹——当你从高塔的尖顶
遥遥望见宽阔的海岸上热火朝天的景象, 410
当你亲眼目睹海水和这样的喧嚣相交杂!
顽劣的爱神,你驱使人心简直无处不到!
狄多又一次泪流满面,又一次被迫通过
祈求来劝他动心,作为乞援人向爱情屈尊,
免得她还有什么没有做周到,就白白牺牲。 415